Risk Yönetimi Rehberi
Risk yönetimi, yatırım yapmanın en kritik yönlerinden biridir. Bu rehberde, yatırım risklerini nasıl tanımlayacağınızı, ölçeceğinizi ve yöneteceğinizi öğreneceksiniz.
Risk Nedir?
Risk, yatırım yapılan varlığın değerinde beklenmeyen değişikliklerin meydana gelme olasılığıdır. Her yatırım türü farklı risk seviyeleri taşır.
Risk Türleri
- Piyasa Riski: Genel piyasa hareketlerinden kaynaklanan risk
- Kredi Riski: Karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmeme riski
- Likidite Riski: Varlığı hızla nakde çevirememe riski
- Operasyonel Risk: Sistem hatalarından kaynaklanan risk
- Enflasyon Riski: Paranın satın alma gücünü kaybetme riski
Risk Ölçüm Yöntemleri
Volatilite (Oynaklık)
Volatilite, bir varlığın fiyat hareketlerinin ne kadar değişken olduğunu gösterir.
Volatilite = Standart Sapma × √(Gözlem Sayısı)
Value at Risk (VaR)
VaR, belirli bir güven düzeyinde ve süre içinde maksimum kayıp miktarını tahmin eder.
Beta Katsayısı
Beta, bir varlığın piyasa hareketlerine göre duyarlılığını ölçer:
- Beta = 1: Piyasa ile aynı hareket
- Beta > 1: Piyasadan daha volatile
- Beta < 1: Piyasadan daha az volatile
Portföy Çeşitlendirmesi
Çeşitlendirme Stratejileri
-
Sektör Çeşitlendirmesi
- Farklı sektörlere yatırım yapın
- Teknoloji, sağlık, finans, enerji vb.
-
Coğrafi Çeşitlendirme
- Farklı ülke ve bölgelere yatırım
- Gelişmiş ve gelişmekte olan piyasalar
-
Varlık Sınıfı Çeşitlendirmesi
- Hisse senedi, tahvil, kripto para, emtia
- Farklı risk-getiri profilleri
-
Zaman Çeşitlendirmesi
- Düzenli yatırım planları
- Maliyet ortalaması stratejisi
Korelasyon Analizi
Varlıklar arasındaki korelasyonu analiz edin:
- Pozitif Korelasyon: Varlıklar aynı yönde hareket eder
- Negatif Korelasyon: Varlıklar zıt yönde hareket eder
- Sıfır Korelasyon: Varlıklar birbirinden bağımsız hareket eder
Pozisyon Büyüklüğü
%2 Kuralı
Herhangi bir pozisyonda toplam sermayenizin %2'sinden fazlasını riske atmayın.
Kelly Kriteri
f = (bp - q) / b
Burada:
- f = Yatırım yapılacak sermaye oranı
- b = Kazanç oranı
- p = Kazanma olasılığı
- q = Kaybetme olasılığı
Piramit Stratejisi
- İlk pozisyon: %50
- İkinci pozisyon: %30
- Üçüncü pozisyon: %20
Stop Loss Stratejileri
Sabit Stop Loss
Belirli bir fiyat seviyesinde pozisyonu kapatın.
Yüzde Bazlı Stop Loss
Giriş fiyatından belirli bir yüzde kayıp durumunda pozisyonu kapatın.
Teknik Stop Loss
Destek/direnç seviyelerine göre stop loss belirleyin.
Trailing Stop Loss
Fiyat lehte hareket ettikçe stop loss seviyesini güncelleyin.
Risk-Getiri Oranları
Sharpe Oranı
Sharpe Oranı = (Portföy Getirisi - Risksiz Getiri) / Portföy Volatilitesi
Sortino Oranı
Sadece aşağı yönlü volatiliteyi dikkate alır.
Calmar Oranı
Calmar Oranı = Yıllık Getiri / Maksimum Düşüş
MomentumEye'da Risk Yönetimi
Risk Göstergeleri
-
Volatilite Göstergeleri
- Bollinger Bantları
- ATR (Average True Range)
- VIX Endeksi
-
Trend Göstergeleri
- Moving Average
- ADX (Average Directional Index)
- Parabolic SAR
-
Momentum Göstergeleri
- RSI
- MACD
- Stochastic
Risk Alarmları
MomentumEye'da risk alarmları kurabilirsiniz:
- Volatilite Alarmları: Belirli volatilite seviyelerinde uyarı
- Fiyat Alarmları: Stop loss seviyelerinde uyarı
- Hacim Alarmları: Olağandışı hacim hareketlerinde uyarı
Pratik Risk Yönetimi Kuralları
1. Hiçbir Zaman Hepsini Riske Atmayın
- Toplam sermayenizin maksimum %80'ini yatırıma ayırın
- %20'sini nakit olarak tutun
2. Duygusal Kararlar Almayın
- Önceden belirlenmiş kurallara uyun
- FOMO (Fear of Missing Out) duygusuna kapılmayın
3. Sürekli Öğrenmeye Devam Edin
- Piyasa koşullarını takip edin
- Yeni risk yönetimi teknikleri öğrenin
4. Portföyünüzü Düzenli Gözden Geçirin
- Aylık performans analizi yapın
- Korelasyon değişimlerini takip edin
Yaygın Risk Yönetimi Hataları
1. Aşırı Güven
- Başarılı işlemlerden sonra risk almayı artırma
- Kayıpları telafi etme hırsı
2. Yetersiz Çeşitlendirme
- Tek sektöre odaklanma
- Benzer varlıklara yatırım yapma
3. Stop Loss Kullanmama
- Kayıpları büyütme
- Duygusal bağlılık
4. Pozisyon Büyüklüğü Hatası
- Tek seferde çok büyük pozisyon alma
- Risk toleransını aşma
Sonuç
Risk yönetimi, uzun vadeli yatırım başarısının anahtarıdır. Unutmayın ki:
- Risk tamamen elimine edilemez, sadece yönetilebilir
- Çeşitlendirme, riski azaltmanın en etkili yoludur
- Duygusal kararlar, en büyük risktir
- Sürekli öğrenme ve uyarlama gereklidir
MomentumEye'daki risk yönetimi araçlarını kullanarak daha bilinçli yatırım kararları alabilirsiniz.
Bu rehber eğitim amaçlıdır. Yatırım kararlarınızı vermeden önce profesyonel finansal danışmanlık alın.